تأثیر دوست

اگر دوستى به مهمانى دل تنهاى ما آمد و پایش را در محراب خلوت دل تنهاى ما گذاشت و وقتى پاى شنود گلواژه‏هاى صورتى او نشستیم، ذهن و دل ما را چون پرستویى سبکبال به دنبال شمیم خویش و درنهایت به سوى حضرت عشق رهنمون ساخت، باید بدانیم که آرى، خود اوست، نیمه‏ى گمشده‏ مان!
مولوى گوید:
هر ندایى که تو را بالا کشید
آن ندا مى‏دان که از بالا رسید
«شمس تبریزى» گوید: « اگر سخنى را شنیدید و به دلتان نشست، بدانید که آن سخن حق است و به دنبال آن بروید ! »
نگارنده بر این باور است که: متبرکند انسان‏هاى اندک شمارى که پیوسته در روح دیگران جارى هستند، آنان سرریز از عشق و لبریز از محبت هستند که چه دلنشین است همسایه‏گى با چنین روح‏هایى که آدمى را از روزمرگى به روزسبزى مى‏برند و اندیشه و احساس انسان را بر بال سپید فرشته تنهایى و عشق و عرفان مى‏نشانند و بر چکاد فرزانگى عطرآلود و سبز خویش مهمان مى‏کنند و جام وجود آدمى سرشار از دل مشغولى شعف‏انگیز و دلشوره شوقناک حضورشان مى‏گردد و از قول «جبران خلیل جبران» مى‏گویند:
تو دو تن هستى؛ یکى، بیدار در ظلمت و دیگرى، خفته در نور!
آن‏گاه یاد معطر نامش بر گلبرگ‏هاى نازک دلمان تازگى و طراوت را به ارمغان مى آورد. او انسانى است که با پر نگاه تفکرش دل و روح آدمى را بر نیلگون آسمان بیکران فرزانگى مى‏برد و لب بر بال‏هاى فرشتگان سپیدبال خودباورى مى‏نهد و غم و رنج و غربت و تنهایى و بى‏کسى انسان را چون غبارى در همهمه تفکر و هلهله شعفناک خویش محو مى‏کند و پریشانى آدمى را پرپر و دست در دست لرزان و چشم در چشمان بى‏تابمان مى‏اندازد و با سکوتى طربناک مى‏سراید:
« مهربونم، خیلى دلم برات تنگه، چشم به راه فرداهاى طلایى تو دارم! »
دوست، پاکیزگى در تفکر را به ما مى‏آموزد، زیرا:
عمل تجسم مادى اندیشه است
و اخلاق تظاهر مادى فکر
پس، براى داشتن اعمالى خوب
باید افکارى خوب داشت!
«توماس هاکس» اینگونه دوست را متبرک دانسته و موهبتى از طرف خداوند و مى‏گوید:
« متبرکند آنها که این موهبت را دارند تا دوستى بیافرینند. و آن خود هدیه‏اى است از جانب خداوند. بسیار است آنچه بدین معنا مى‏گنجد، ولى بالاتر از همه، قدرت آن است که آدمى از خود بیرون شود، و با درون دیگرى آنچه را شریف است و عزیز تواند بود، بستاید و دوست بدارد! »
«کامینگز» دوست را دولت مى‏داند و مى‏سراید:
این‏قدر که ما (هر دو) ایم و بى (دویى)
شب کجا مى‏تواند این قدر آسمان باشد؟
آسمان کجا مى‏تواند این‏قدر آفتابى باشد؟
از دولت توست که من این قدر منم!
این انسان‏هاى متبرک، کارى را که « میکل آنژ » با آن قطعه سنگ کرد، با سنگ وجود آدمى مى‏کنند و فرشته درون انسان را تجسم مى‏بخشند.
حکایت « میکل آنژ » و فرشته:
روزى میکل آنژ با کمک عده اى سنگ سیاه نسبتاً بزرگى را بر روى زمین مى غلطاند تا به طرف منزل خود ببرد. یکى از دوستان میکل آنژ نزدیک او آمد و پرسید: « با این سنگ سیاه چه مى‏کنى؟ » میکل آنژ گفت: « فرشته‏اى درون او اسیر است که مى‏خواهم او را نجات دهم. »
دوست میکل آنژ با ناباورى از او خداحافظى کرد و رفت. چند ماه بعد، دوست میکل آنژ به مهمانى او آمد و مجسمه‏ى سنگى فرشته بسیار زیبایى را در اتاق او دید. با حیرت و تحسین از میکل آنژ پرسید: « این مجسمه چقدر زیباست از کجا آورده‏اى؟» میکل آنژ گفت : « از درون همان سنگ سیاه درآوردم! »بى‏شک، در همسایگى و مجاورت این انسان‏هاى معطر و متبرک روح و جسممان داراى فیلترهایى نامریى مى‏شوند.

بدون آن که خودمان بفهمیم و براى آن‏که فرشته درونمان را تجسم بخشند، براى وجودمان فیلتر مى‏گذارند:
یک فیلتر براى ذهنمان ، که به هر چیزى نیندیشیم!
یک فیلتر براى چشمانمان ، که هر چیزى را نبینیم!
یکم فیلتر براى گوشمان ، که هر سخنى را نشنویم!
یک فیلتر براى زبانمان ، که هر سخنى را بدون تأمل و تفکر نگوییم!
یک فیلتر براى دلمان ، که هر کسى را رخصت ورود به آن ندهیم!
یک فیلتر براى روحمان ، که انسانى دگراندیش باشیم!
صحبت از زبان شد، داستان جالبى راجع به زبان بگویم!
حکایت حاکم و زبان:
روزى حاکمى به وزیرش گفت: امروز بگو بهترین قسمت گوسفند را برایم کباب کنند و بیاورند. وزیر دستور داد، خوراک زبان آوردند. چند روز بعد حاکم به وزیر گفت: امروز مى‏خواهم بدترین قسمت گوسفند را برایم بیاورى و وزیر دستور داد باز هم خوراک زبان آوردند. حاکم با تعجب گفت: یک روز از تو بهترین را خواستم و یک روز بدترین، هر دو روز را زبان برایم آوردى، چرا؟ وزیر گفت:
« قربان، بهترین دوست براى انسان زبان اوست و بدترین دشمن نیز باز هم زبان اوست! »
اکنون دانستیم که این زبان کوچک مى‏تواند هم موهبتى باشد برایمان، هم مصیبتى! و دوست چه اثرات شگفت و حیرت آورى را براى روحمان به ارمغان مى‏آورد.
خب بریم سر مطلب قبل، اکنون مى‏فهمیم، این پاکان هدفمند روزگار ( منظور دوست فهیم و فرزانه است ) که همچون رایحه‏اى دلپذیر حضور سبزش در کنارمان جارى است، در گوش جانمان مى‏سراید:
اهل اخلاص باش و اهل ریا مباش!
اهل حال باش و اهل قال مباش!
اهل دل باش و اهل تن مباش!
اهل عرش باش و اهل فرش مباش!
اهل نور باش و اهل گور مباش!
آن‏گاه، در دفتر مشق زندگى‏مان یک سرمشق از قول پیامبر برایمان مى‏نویسد:
قدر چهار چیز را قبل از دست دادن آن بدان:
ثروت را قبل از فقر
سلامتى را قبل از بیمارى
جوانى را قبل از پیرى
زندگى را قبل از مرگ.
سپس، در دفتر دیکته فرداى‏مان مى‏سراید: باید انسان بودن، پاک بودن، مسئول بودن و در اندیشه سرنوشت دیگران بودن وظیفه نباشد، بلکه، صفت آدمى باشد !!
و با نگاهى ژرف به اعمال ما در گوشمان آرام نجوا مى‏کند:
عملى اگر کاشتى « عادتى » درو خواهى کرد!
عادتى اگر کاشتى « اخلاقى » درو خواهى کرد!
اخلاقى اگر کاشتى «سرنوشتى » درو خواهى کرد!
حکایت لطیفى درباره قداست درستى بخوانید:
حکایت معبد دوستى:
بر گستره‏ى دو مزرعه‏ى همجوار، دو کشاورز دوست زندگى مى‏کردند. یکى تنها بود و دیگرى همسرى داشت و فرزندانى. محصول خود را برداشت کردند و شبى آن مرد که خانواده‏اى نداشت چشم گشود و انباشته محصول خود را در کنار دید و اندیشه کرد: « خدا چه مهربان است با من، اما دوستم که خانواده‏اى دارد، نیازمند غله‏ى بیشترى است.» چنین بود که سهمى از خرمن خود برداشت و به مزرع دوست برد.
و آن دیگر نیز در محصول خود نگریست و اندیشه کرد: «چه فراوان است آنچه زندگى مرا سرشار مى‏کند و دوست من چه تنهاست، و از شادمانى دنیاى خویش سهمى نمى‏برد. »
پس به زمین دوست خود رفت و قسمتى، از غله‏ى خویش بر خرمن او نهاد.
و صبح روز بعد چون که باز به درو رفتند، هر یکى خرمن خویش را دید که نقصان نیافته است.
و این تبادل همچنان تداوم یافت تا آنجا که شبى در مهتاب دوستان فراروى هم آمدند هر دو با یک بغل انباشته‏ى غله و راهى کشتزار دیگرى. آنجا که این دو به هم رسیدند، معبدى بنیاد شد!
«آلن دوان» داشتن این گونه دوست را همچون صبح بهارى مى‏داند و مى‏سراید:
زندگى یک صبح بهارى است
اگر دوستى داشته باشى
کسى که با او راه بروى‏
با او حرف بزنى
به جانبش رو کنى.
زندگى یک صبح بهارى است
اگر دوستى داشته باشى
تا کمى آفتاب را با او قسمت کنى،
که تو را یارى دهد
پس حالا و همیشه
تو را یارى هست!
راستى، با چنین دوستى، راندن در جاده‏هاى زندگى چه دلپذیر است و دلنشین، اگر تاریخ مصرف نداشته باشد. گفتیم تاریخ مصرف، راستى راجع به تاریخ مصرف چه مى‏دانید؟ معمولا روى شیشه‏ى شیر یا مواد خوراکى و مصرف شدنى مثلا مى‏نویسند: تاریخ مصرف تا 11 / 10. اگر در روابط آشنایى و دوستى‏هایمان دقت کنید، حتما تاریخ مصرف دارد. یعنى، بعد از یک جابه‏جایى فیزیکى ارتباط و آشنایى ما نیز تاریخ مصرفش به اتمام مى‏رسد و از آن آشنایى فقط یک یاد مى‏ماند.
خوب من! باید بکوشیم روابط پاکیزه و دوستى‏هاى با ارزشمان تاریخ مصرف نداشته باشد و بکوشیم با انتخابى آگاهانه و فهیم روى شیشه دلمان حک کنیم؛ تاریخ مصرف ندارد !!
چکیده مطالب:
- به یاد داشته باشیم! دوست مثل معلم خصوصى است که لحظه به لحظه افکار خودش را براى ما دیکته مى‏کند! پس اول ببین چه مى‏خواهى؟ و در چه درسى ضعف دارى؟ آن موقع معلم خصوصى ات را در آن رشته انتخاب کن.
- مطمئن باش! انتخاب دوست یعنى، نیمى از راه زندگى را رفتن!
- اگر زندگى بزرگان علم و دانش را بخوانیم، همیشه ردپاى یک دوست خوب را در ساحل هستى‏شان مشاهده خواهیم کرد!
- سعى کنید همین حالا دوستانتان را با « الک » صداقت، پاکى، تفکر و آگاهى جدا کنید و اوقات باارزش خود را با کسانى بگذرانید که حداقل بتوانند راهى درست نشانتان بدهند.
- یادت باشه! دوست یعنى، نیمه‏ى دیگر ما! اکنون دوست دارى نیمه دیگرت چگونه باشد؟
- فراموش نکن! بعد از پدر و مادر، دوست یگانه سازنده جان و دل و روح ماست!
- به تعبیرى دیگر، دوست یعنى، پاسخ نیازهاى شما. اکنون به دوست خود بنگرید، امیدوارم‏خجالت نکشید!
جان کلام:
اگر دوستى به تو راه صداقت، مهربانى، تلاش، عشق و صمیمیت را نشان داد، سخت در دامنش آویز!
منبع: کتاب لطفاً گوسفند نباشید