راحت بگو سلام...
آداب معاشرت
 

معرفی و آشنایی بهتر
 
کسی که کوچکتر است باید به بزرگتر معرفی شود یا خودش، خود را معرفی کند، مثلاً هنگامی که یک مادر و دختر وارد محلی می شوند، یا مادر می گوید: « این دختر من است.» یا خود دختر پس از سلام، خود را معرفی می کند. سپس مادر به دخترش توضیح می دهد که خانمی که به او سلام دادیم، کیست. شاید برای این چند جمله اضافه به شناخت کودک کمک کند. «این خانم مادر...» « یا شغل این خانم...» به این ترتیب، کودک می تواند او را بهتر به خاطر بسپارد، به اسامی توجه کند و تکه ای از پازل به هم ریخته ارتباط را در ذهنش منظم کند. در این صورت، کودک در دنیای بزرگسالان با اطمینان بیشتری حرکت می کند.
وقتی کودک یا نوجوانی مسیری را تنها طی می کند و مثلاً یکی از هم مدرسه ای هایش را می بیند، می تواند خودش را با اسم و فامیل به او معرفی کند و در صورتی که لازم بود، توضیحی اضافه بدهد: «من همکلاسی امیر هستم.» یا «ما با هم توی یک تیم فوتبال بازی می کنیم.»
کودکان هم می توانند کودکان دیگر را معرفی کنند؛ مثلاً وقتی کودک شما دوستی را با خود به خانه می آورد، مانعی ندارد اگر خودش او را معرفی کند.

تو او را نمی شناسی!
 
بچه ها آرام و زیر لب صحبت می کنند. یا اصلاً حرفی نمی زنند. دست کم هنگام سلام دادن که این عادت در آنها بسیار شایع است و به نظر مخاطب رفتاری بی ادبانه می آید. فرد مخاطب باید بداند با چه کسی سروکار دارد؛ به خاطر همین هر کودکی باید بیاموزد که در برخورد اول، نام خود را واضح و با صدای بلند و مؤدبانه بیان کند. بزرگسالی هم که مخاطب اوست، باید به همین ترتیب نام خود را بگوید و حتی اگر بگوید که دوست دارد کودک به چه نامی او را صدا بزند، بهتر است. برای کودکان پیش دبستانی دانستن نام کوچک افراد کفایت می کند؛ مگر این که عملاً بخواهیم فردی را با نام خانوادگی اش صدا بزنند. فراموش نکنید که اگر کودکتان نام دوستی را از شما پرسید، هرگز با بی توجهی به او پاسخ ندهید، « تو که او را نمی شناسی!» یا « دانستن اسم او، چه فایده ای برای تو دارد.»

راحت بگو، سلام...
 
کاش می شد همه بچه ها قبل از ورود به دبستان سلام دادن را بیاموزند. بعضی از بچه ها حتی در دوران دبستان هم وقتی وارد محلی می شوند، سرشان را پایین می اندازند و بی آنکه به دیگران نگاه کنند، بی توجه به اطرافیان در گوشه ای می نشینند و به کسی سلام نمی دهند. بعضی ها از روی خجالت و بعضی ها از روی نادانی این کار را انجام می دهند، زیرا پدر و مادر یا بزرگ تری ضرورت این کار را به آنها تذکر نداده است؛ در حالی که یک سلام ساده و یک روی خوش، موقعیت و شرایط خوبی هم برای بزرگسال و هم برای کودک ایجاد می کند و می تواند زمینه ای برای ارتباط مثبت بعدی باشد. به فرزند خود یادآوری کنید همیشه کسی که وارد محلی می شود یا به گروهی می پیوندد، باید سلام بدهد. خودتان نیز فراموش نکنید که وقتی جواب سلام کودک را به گرمی می دهید، انگیزه او را برای سلام دادن تقویت می کنید.

سلام دادن در خانواده
 
این روزها که بیشتر خانواده ها درگیر مسائل اقتصادی و پرتنش هستند، کمتر در خانه ها صدای سلام به گوش می رسد. حتی در بین اعضای خانواده، گفتن سلام به تدریج اهمیت خود را از دست داده و می دهد؛ ولی این وظیفه ما به عنوان پدر یا مادر است که جای آن را تحکیم کنیم. شنیدن سلام صبحگاهی از دهان تک تک اعضای خانواده، شروع خوبی برای فعالیت روزانه است و سبب هماهنگی و نزدیکی می شود، وقتی گفتن سلام به عنوان یک امر لازم و ضروری در خانه باب می شود، احساس شادی و شکرگزاری از با هم بودن را ایجاد می کند. این نکته حتی در مورد زن و شوهرهای بی فرزند نیز صدق می کند. ممکن است بسیاری از کدورت ها با ادای این کلمه جادویی از بین برود و جای خود را به صلح و آرامش بدهد. در مورد نوجوانان، سلام دادن نشان می دهد که چه کسی، کجا بوده، اکنون چه حالی دارد و روز را با چه روحیه ای سپری خواهد کرد. پدر و مادر می تواند با یک سلام ساده تا حدودی وضعیت کنونی فرزند خود را محک بزند و اگر از فرزند خود شناخت کافی داشته باشند، معمولاً اشتباه نمی کند. پس بهتر است که از همان سال های اول کودکی، گفتن سلام را در خانه مرسوم کنید؛ به طوری که نگفتن آن در ذهن افراد خانواده سؤال برانگیز باشد.
منبع: نشریه زن روز، شماره 2191.