دوست یابی و اخلاق اجتماعی در روایات

1- ان لاهل دین علامات یعرفون بها: صدق الحدیث و اداء الأمانه، و وفاء بالعهد وصله للأرحام و رحمه للضعفاء و قله مؤاتاه للنساء و بذل المعروف و حسن الخلق وسعه الحلم، و اتباع العلم، و ما یقرب من الله زلفی، فطوبی لهم و حسن مآب. (1)
حضرت علی علیه السلام: دینداران را نشانه هائی است که بدانها شناخته می شوند: راستی در گفتار و اداء امانت، وفای به عهد و پیمان، رسیدگی به اقوام، ترحم بر ناتوان، کم معاشرت کردن با زنان، بذل احسان، خوش خلقی، بردباری، پیروی از دانش نافع، و آنچه باعث نزدیکی به خداست. خوشا به حال آنان و سرانجام نیکشان.
2- قال (امام مجتبی) علیه السلام: لبعض ولده: یا بنی لاتواخ احدا حتی تعرف موارده و مصادره فأذا ستنبطت الخبره و رضیت العشره فآخه علی اقاله العثره و المواساه فی العسره. (2)
حضرت به یکی از فرزندانش فرمود: ای پسر جانم با أحدی برادری مکن تا بدانی کجاها می رود و کجاها می آید و چه ریشه ای دارد، و چون خوب از حالش آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی با او برادری کن بشرط اینکه از لغزش هم در گذرید و در تنگی معاش با یکدیگر مواساه نمائید.
3- قال (امام حسین) علیه السلام: من حاول امرءا بمعصیه الله کان أفوت لما یرجو و أشرع لما یحذر. (3) حضرت فرمود: کسی که با نافرمانی خدا گرد مردی گردد آنچه را امید دارد از دست رفته تر است (به آن نخواهد رسید چون به خدا و شرع مقدس پشت کرده است) و از آنچه بر حذر است زودتر دچار شود(می خواهد با نافرمانی خدا، توسط فردی از مشکلی رهائی یابد گرفتاتر خواهد شد)
4- حضرت امام سجاد علیه السلام به یکی از فرزندانش فرمود: پسر جان با پنج کس هم نشین و هم گفتار و رفیق راه مشو عرض کرد چه کسانند؟ فرمود: از دوستی با دروغگو بپرهیز چون او به مانند سراب است، دور را به تو نزدیک نماید و نزدیک را دور. مبادا با فاسق و بدکار همنشین شوی که تو را به یک لقمه و یا کمتر بفروشد. مبادا هم صحبت بخیل شوی که او در نهایت حاجتت به وی تو را واگذارد، مبادا با احمق رفیق شوی که می خواهد تو را سود رساند، زیانت می زند مبادا با قاطع رحم مصاحبت کنی که من او را در قرآن ملعون یافتم.
ز احمقان بگریز چون عیسی گریخت
صحبت احمق بسی خونها بریخت

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( یکشنبه 89/5/24 :: ساعت 8:50 عصر )

دوست با ارزش از دیدگاه امام علی (علیه السلام)

آن حضرت می فرماید: در گذشته برای من برادری دینی بود؛ چون دنیا در نظر او خیلی کوچک بود، شخصیت او در نظر من بسیار بزرگ می نمود. از جمله صفات نیکوی او این بود که هرگز شکمش نتوانسته بود بر او مسلط شود. اگر به چیزی نمی رسید، به هیچ وجه حسرتش را نمی خورد. هم چنین اگر به چیزی از مال دنیا دست می یافت، خوش حال و فرحناک نمی شد و افراط نمی کرد. اکثر روزها ساکت و صامت بود؛ ولی اگر موقعی پیش می آمد که در جمعی سخن می گفت، به قدری جالب و منطقی صحبت می کرد که برای احدی جای گفتار باقی نمی ماند، و هر چه از او می پرسیدند، در حد لازم پاسخ می گفت.
حضرت در رابطه با موقعیت دوستش می فرماید: او خودش از طبقه ی پایین جامعه بود و ظاهرا مردم او را ضعیف می پنداشتند؛ ولی وقتی که مسئله ای جدی پیش می آمد، چون شیری نیرومند مشغول به کار می شد. اگر در مطلبی بین او و دیگری اختلافی پیدا می شد، تا پیش قاضی نمی رفت دلیلش را ارائه نمی کرد. هر کس را که در مسئله ای عذری داشت، به هیچ عنوان سرزنش نمی کرد تا این که عذرش را به خوبی گوش می کرد و کاملا مشخص می شد. هرگز از درد یا گرفتاری خود شکایت نمی کرد؛ مگر بعد از خوب شدن و مرتفع شدن آن، که البته در آن صورت هم اگر لازم بود تعریف می کرد.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( یکشنبه 89/5/24 :: ساعت 8:49 عصر )

آسیب های دوستی

در موضوع دوست و دوست یابی آسیب های گوناگونی مطرح است که برای کاستن از آن باید اقداماتی انجام داد:
قدم اول در انتخاب دوست، لزوم آزمایش است. با امتحان و آزمایش، انسان های ناسالم، مشخص می شوند. دوستی با افراد سالم به دلیل اعتماد و اطمینان، استحکام بیشتری دارد. در مقابل، علاقه ای که نه در پی آزمایش بلکه به دنبال احساسات ایجاد شده باشد، تداوم نخواهد داشت.
حضرت امیر(ع) در این باره می فرمایند: «من اتخذ اخا من غیر اختبار الجأه الاضطرار الی مرافقة الاشرار؛(16) کسی که بدون آزمایش، دوستی را انتخاب کند، ضرورت ها، وی را وادار به رفاقت با اشرار می کند.»
البته ناگفته نماند که امتحان و آزمایش انسان ها از شئون خداوند متعال است و اوست که می تواند عباد خود را بیازماید و عاصیان را از مطیعان متمایز سازد. لذا آزمایشی که در این جا مورد بحث است، امتحانی محدود و صرفا برای مصون بودن از عوارض دوست ناباب است. اگر یک انسان سالم با فردی معتاد طرح دوستی بریزد، چنان چه اراده ای قوی نداشته باشد به تدریج زمینه ی انحراف او هموار می شود و چه بسا رذایل اخلاقی دیگر این فرد معتاد در او اثر بگذارد.
رفاقت با اشرار موجب جلب شر برای انسان می شود؛ همانند باد که وقتی به گندابی بوزد، بوی گند را با خود حمل می کند.
آسیب دیگر دوستی با هواپرستان، فراموشی ایمان است. دوست، دوست نیست مگر این که در سه جا دوستی خود را حفظ کند. در سختی ها، در غیاب و در هنگام مرگ.
این خصلت، از مهم ترین ویژگی های دوست است. دوستی که از معصیت پرهیز نکند، ناخودآگاه رفیق خود را به همان ممالک سوق می دهد.
دوستی های بی حد و حصر و رفاقت های حساب نشده، مشکلات زندگی و مخصوصا مشکلات روانی را افزایش می دهد و نشاط و شادابی را از بین می برد و افسردگی حالات، یأس و پژمردگی جای آن را می گیرد.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( یکشنبه 89/5/24 :: ساعت 8:48 عصر )

مقیاس عشق:

آیا لیلی ومجنون واقعی شما هستید؟

دستور العمل:

آیا دیوانه وار عاشق هستید؟

می توانید پاسخ این سوال را به کمک مقیاس عشق هاتفلیدواسپریجربه دست آورید.این مقیاس عوامل شناختی،هیجانی ورفتاری عشق هوسی راکه به صورت نیاز شدید به یکی شدن با دیگری تعریف می شود تعیین می کنداین نیاز اگر متقابل نباشداضطراب،ناامیدی واحساس خلا به همراه خواهد داشت.

به کسی فکر کنید که در حال حاضر عاشق او هستیدیابه آخرین کسی فکر کنید که اورا دوست داشتید.برای نمره گذاری پاسخهای خود از مقیاس زیر کمک بگیرید.نمر هر سوال را در جلوی آن بنویسید.

       1      2       3            4      5       6            7     8       9

          اصلا                       به طور متوسط                  کاملاً   

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( دوشنبه 89/3/17 :: ساعت 4:10 عصر )

تست عشق - چه قدر عاشق هستید؟ میزان عشق خود را بسنجید
--------------------------------------------------------------------------------
عشق هم بالاخره اتفاقی است که به قول شاعر، خواه ناخواه رخ می‌دهد. برای خیلی از روان‌شناس‌ها مطالعه این پدیده جالب است. بعضی‌ها مانند استرنبرگ حتی نظریه‌ای علمی ‌درباره عشق دارند. استرنبرگ معتقد است که یک عشق کامل سه جنبه دارد. اولین جنبه، وفاداری به معشوق است، دومی، ‌احساس صمیمیت نسبت به او و سومی، ‌داشتن میل جنسی به معشوق است. به نظر استرنبرگ، هر کدام از اینها که وجود نداشته باشد، یک جای کار دارد می‌لنگد. پرسشنامه زیر خیلی به جزییات عشق کاری ندارد و می‌خواهد به طور کلی بگوید که آیا شما عاشق هستید یا نه؟ این تست در دانشگاه نورس ایسترن بوستون تهیه شده است و خوب، معلوم است که بیشتر برای دانشجوها کاربرد دارد.
چگونه از این تست استفاده کنیم؟

عبارات زیر را بخوانید. معشوق‌تان را تصور کنید و نام معشوق‌تان را به جای کلمه او بگذارید.
حالا اگر با هر عبارت به طورکامل موافق بودید، عدد 7،
اگر نسبتا موافق بودید، عدد 6 ،
اگر کمی‌ موافق بودید عدد 5،
اگر عبارت را هم درست می‌دانستید و هم غلط (یعنی در مورد نظرتان مطمئن نبودید)، عدد 4،
اگر با آن کمی ‌مخالف بودید، عدد 3،
اگر نسبتا مخالف بودید، عدد 2 و
اگر به‌طور کامل مخالف بودید عدد 1 را جلو عبارت بنویسید .

1) برای رسیدن به او خیلی عجله دارم. ?
2) او را خیلی جذاب می‌دانم. ?
3) او نسبت به بیشتر مردم، عیب‌های کمتری دارد. ?
4) برای او هر کاری که لازم باشد، انجام می‌دهم. ?
5) به نظر من، او خیلی دلربا است. ?
6) دوست دارم احساساتم را با او در میان بگذارم. ?
7) وقتی با هم کاری را انجام می‌دهیم، کار برایم خیلی خوشایند است. ?
8) دوست دارم که او حتما مال من باشد. ?
9) اگر اتفاقی برای او بیفتد؛ خیلی ناراحت می‌شوم. ? 10
) خیلی وقت‌ها به او فکر می‌کنم. ? 11
) خیلی مهم است که او به من علاقه داشته باشد. ? 12
) وقتی با او هستم، کاملا خوشحالم. ? 13
) برایم دشوار است که برای مدتی طولانی از او دور باشم. ?
14) خیلی به او علاقه دارم. ?
راهنمای نمره‌گذاری:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( چهارشنبه 89/2/29 :: ساعت 6:57 عصر )

شناخت شخصیت عشقی شما - تست عشق
سناریوهای زیر تلاش می‌کنند که دیدگاه شما نسبت به عشق را توضیح دهند.

1- پایان دنیا نزدیک است. اگر فقط بتوانید یک نوع از حیوانات را نجات دهید، کدام را انتخاب می‌کنید؟
الف : خرگوش

ب : گوسفند

پ : گوزن

ت : اسب

2- به آفریقا رفته‌اید. به هنگام بازدید از یکی از قبیله‌ها، آنها اصرار می‌کنند که یکی از حیوانات زیر را به عنوان یادگاری با خود ببرید. کدام را انتخاب می‌کنید؟
الف : میمون 

ب : شیر

پ : مار 

ت : زرافه

3- فرض کنید خطای بزرگی انجام داده‌اید و خداوند برای مجازات شما تصمیم گرفته است که به جای انسان، شما را به صورت یکی از حیوانات زیر در آورد. کدام را انتخاب می‌کنید؟
الف : سگ

 ب : گربه

پ : اسب

ت : مار

4- اگر قدرت داشتید که یک نوع از حیوانات را برای همیشه از روی کره زمین نابود کنید، کدام را انتخاب می‌کردید؟

الف : شیر

ب : مار

 پ : تمساح

 ت : کوسه
 

5- یک روز، با حیوانی برخورد می‌کنید که می‌تواند با شما به زبان خودتان صحبت کند. دلتان می‌خواهد که کدامیک از حیوانات زیر باشد؟
الف : گوسفند

 ب : اسب

پ : خرگوش

 ت : پرنده

6- در یک جزیره دور افتاده، تنها یک موجود زنده به عنوان همدم و همراه شما وجود دارد. کدامیک را انتخاب می‌کنید؟
الف : انسان

 ب : خوک

 پ : گاو

 ت : پرنده

7- اگر قدرت داشتید که هر نوع حیوانی را اهلی و دست‌آموز کنید. کدامیک از حیوانات زیر را به عنوان حیوان خانگی خودتان انتخاب می‌کردید؟
الف : دایناسور

ب : ببر

 پ : خرس قطبی

 ت : پلنگ

8- اگر قرار بود برای 5 دقیقه به صورت یکی از حیوانات زیر در می‌آمدید، کدامیک را انتخاب می‌کردید؟
الف : شیر

ب : گربه

پ : اسب

 ت : کبوتر
 

تحلیل:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( چهارشنبه 89/2/29 :: ساعت 6:56 عصر )

نقش دوست در زندگی جوان
قسمت اول
 
درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد
نهال دشمنی برکن که رنج بی شمار آرد
(حافظ)
یکی از نیازهای روحی و عاطفی انسان، داشتن دوستان صمیمی است. دوستی رابطه ای است براساس محبت که دو انسان را به هم دیگر پیوند می دهد و نیاز عاطفی آن ها را برآورده می سازد. علاوه بر آن، دوستان صمیمی یار و یاور یک دیگر در حل مشکلات زندگی هستند. بدون داشتن دوستان واقعی، انسان هم تنها و بی یاور است و هم از نظر روحی و عاطفی با مشکلات جدّی روبرو است. از این رو در روایات اسلامی نیاز انسان به داشتن دوستان خوب به نیاز انسان به غذا تشبیه شده است.

ارزش دوست

دوستی در دوران نوجوانی اهمیت خاصی دارد، زیرا در سنین بلوغ، عواطف انسانی بیدار شده و آماده ی شکل گیری و شکوفایی است و به همین علت، انگیزه ی عاطفی نیرومندی نوجوانان را به سوی دوستی با هم سالان سوق می دهد. این انگیزه که در سنین کودکی سطحی و زودگذر بود، اکنون به صورت عمیقی در دورن نوجوان فعال است و لذا دوستی های نوجوانان به زودی به دست فراموشی سپرده نمی شود.
برقراری پیوند دوستی در این دوران به شکوفایی و پرورش عواطف نوع دوستی و محبت انسانی کمک می کند و سبب می شود شخصیت اجتماعی نوجوانان شکل گیرد. وقتی علاقه ی قلبی بین دو دوست ایجاد می شود، آن دو از صفات و حالات یک دیگر تأثیر می پذیرند. این تأثیر، ناآگاهانه و تدریجی است و با گذشت زمان بر میزان آن افزوده می شود و به هم خویی و هم رنگی می انجامد.
در روایتی از امام علی (علیه السلام) به این تأثیر ناآگاهانه و تدریجی اشاره شده است: «لاتَصحَب الشریر فَاِنَّ طبعَکَ یَسرِقُ مِن طبِعه شراً و انت لا تَعلمُ؛ (1) از مصاحبت با مردم فاسد بپرهیز که طبیعتت به طور ناآگاه، ناپاکی و بدی را از طبع او می دزدد، در حالی که تو از آن بی خبری».

معیارها و روش های انتخاب دوست

دوستی هایی که بدون آزمودن های قبلی به وجود می آیند، معمولاً دیری نمی پایند و به کوچک ترین عامل از هم می پاشند. علاوه بر آن، چنین دوستی هایی ممکن است عواقب خطرناکی برای انسان به همراه داشته باشد. بر همین اساس است که در تعالیم اسلامی توصیه شده که به سادگی به هر کسی که در مسیر ما قرار می گیرد اعتماد نکنیم، بلکه ابتدا او را بیازماییم و وقتی و وقتی که از شایستگی او برای دوستی مطمئن شدیم، او را به دوستی برگزینیم. البته این مطلب به معنای بدگمانی نسبت به دیگران نیست، اما بدگمان نبودن نسبت به یک نفر برای اعتماد کردن به او کافی نیست.
امام علی (علیه السلام) در این باره می فرماید: «کسی که پس از آزمایش صحیح، دیگری را به دوستی برگزیند، دوستیش پایدار و علاقه اش استوار خواهد ماند». (2)
در روایات متعدد دیگر آمده است که: «اگر کسی سه بار نسبت به شما خشمگین شد ولی به بدی درباره ی شما سخن نگفت، او شایسته ی دوستی است». (3)
پس کسی را که ما به دوستی انتخاب می کنیم باید چنان باشد که در مجموع باعث رشد و تعالی و پیش رفت فکری و روحی ما شود. برخی افراد در انتخاب دوست تنها به جنبه های ظاهری توجه می کنند، چنین دوستی هایی هرگز قابل اعتماد نیست، زیرا آن چه در دوستی به کار می آید ظاهر اشخاص نیست، بلکه صفات و خصوصیات روحی، فکری و اخلاقی آن هاست. برخی دیگر به علت کمبودهای عاطفی از هر کس که محبتی ببینند، مجذوب او می شوند. این نوع دوستی ها نیز چون از روی مطالعه و بررسی نیست، می تواند مضر و گاهی خطرناک باشد. تنها دوستی هایی قابل اعتماد و مفید است که شخص مطمئن باشد کسی را که برای دوستی برگزیده است، شایستگی دوست شدن را دارد. برای تشخیص این شایستگی ما سه معیار اساسی را ذکر می کنیم و در زیر به شرح و توضیح آن ها می پردازیم:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( جمعه 89/1/27 :: ساعت 12:21 صبح )

درک دوستی‎های ارزنده و تفکیک آن از دوستی‎های نامناسب
 
«اجتماعی شدن»، فرایندی است که در دوران کودکی ریشه دارد. این پدیده ظرافت‎ها، ویژگی‎ها، حساسیت‎ها، آسیب‎هایی خاص دارد. آینده نگری و کمال‎جویی چنان اقتضا می‎کند که پیش از غرق شدن در دل اجتماع ویژگی‎ها و آسیب‎های این پدیده را باز شناسیم. موفقیت در برقراری مناسبات درست اجتماعی که نشاط اجتماعی خوانده می‎شود، رهاورد توجه بدین مسائل است. امام علی ـ علیه السلام ـ این امر را ارج می‎نهاد و با اندرزها و ارشادهای شایسته، مردم را سمت نشاط اجتماعی رهنمون می‎شد. در نگاه آن حضرت، کامیابی در جامعه مرهون عوامل زیر است:
درک دوستی‎های ارزنده و تفکیک آن از دوستی‎های نامناسب، زمینة موفقیت در اجتماع به شمار می‎آید:
علیکم بالاخوان فانهم عُدَّةٌ فی الدنیا و الاخرة؛ پیوند با دوستان را محکم سازید که آنان ذخایر دنیا و آخرتند.[1]
الغریب من لم یکن له حبیب؛ غریب کسی است که از دوست محروم باشد.[2]
اعجز الناس من عجز عن اکتساب الاخوان و اعجر منه من ضیّع من ظفر به منهم؛ ناتوان‎ترین مردم کسی است که نیروی به دست آوردن دوستان ندارد و ناتوان‎تر از او کسی است که دوستی به دست آرد و او را ضایع گذارد.[3]
ناگفته پیداست، دوستی در نگاه امام علی ـ علیه السلام ـ بی‎قید و شرط نیست. آن حضرت بر گزینش دوست خوب تأکید می‎ورزید و یارانش را از دوستی‎های ناسنجیده باز می‎داشت:
من اتخذ اخا بعد حسن الاختبار دامت صحبته و تاکدت مودته؛ کسی که پس از آزمایش صحیح فردی را به دوستی برگزید، رفاقتش پایدار و مودتش استوار خواهد بود.[4]
من اتخذ اخا من غیر اختبار الجاه الاضطرار الی مرافقة الاشرار؛ کسی که ناسنجیده با دیگران پیمان می‎بندد، ناگزیر به رفاقت اشرار و فاسدان تن می‎دهد.[5]

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( جمعه 89/1/27 :: ساعت 12:21 صبح )

نقش دوست در زندگی جوان
قسمت دوم و پایانی
 
حق و حدود دوستی

بعد از انتخاب افراد شایسته برای دوستی، نسبت به آن ها وظایفی داریم که باید آن ها را مراعات کنیم. رعایت نکردن حق و حدود دوستی سبب می شود دوستان خوب خود را از دست بدهیم و از دوستی با آن ها محروم شویم. برخی از حد و حدود به شرح زیر است:

1. رعایت حقوق دوستان:

هر کس باید دوستان صمیمی خود را مانند خود بداند و آن چه را برای خود نمی پسندد، برای آن ها نیز نپسندد. نباید به بهانه ی صمیمیت از رابطه ی دوستی سوء استفاده کرد و حقوق مادی و معنوی دوستان خود را زیر پا گذاشت. امام علی (علیه السلام) در توصیه های خود به فرزندش امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
«به اتکای روابط صمیمانه و دوستان، حق برادرت را ضایع مکن، زیرا این کار روابط دوستی را از بین می برد و کسی را که حقش را تباه ساختی دیگر برادر تو نخواهد بود». (1)
یکی از حقوق مسلم افراد، احترام به شخصیت آن ها است. گرچه بین دوستان نزدیک باید صمیمیت حکم فرما باشد نه احترامات رسمی، اما در هر حال طرفین باید به شخصیت هم احترام بگذارند و هرگز از محدوده ی ادب و اخلاق خارج نشوند. زیر پا گذاشتن اصول اخلاقی و داشتن رفتار سبک در بین دوستان موجب از بین رفتن صمیمیت و از هم پاشیدن پیوند دوستی است. امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
«هم چنان که دوست تو به شخصیت تو احترام می گذارد تو نیز باید شخصیت او را محترم بشماری». (2)

2. یاری و مساعدت:

هر کس باید در یاری رساندن به دوستان خود به خصوص در مواقع سختی و نیاز، کوتاهی نکند. دوستان واقعی کسانی هستند که در سختی ها و مشکلات یار و یاور یک دیگرند. شاعر می گوید:
دوست آن باشد که گیرد دست دوست به وقت پریشان حالی و درماندگی

3. پر توقع نبودن:

گرچه دوستان وظیفه دارند نسبت به هم فداکار باشند، اما باید انتظارات بی جا از هم نداشته باشند. افراد پر توقع غالباً به علت انتظارات بیش از حدّ، دوستان خود را از دست می دهند.

4. وفاداری:

یکی از حقوق دوستان نسبت به هم وفاداری و با وفا بودن در همه ی شئون زندگی نسبت به هم است. پس به طور کلی آشنایی با حق و حدود دوستی سرفصل یک رفتار اجتماعی مناسب است. رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره ی حقوق دوستی می فرمایند:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( جمعه 89/1/27 :: ساعت 12:20 صبح )

نقش دوستان در شکل‏گیری شخصیت نوجوانان
 
نظارت و کنترل بر معاشرت کودکان و نوجوانان

داشتن دوست و برقراری روابط اجتماعی بادیگران از نیازهای اساسی فرزندان بخصوص در سنین نوجوانی و جوانی است. گرچه رفیق خوب و شایسته برای کلیه طبقات مردم در تمام ادوار زندگی ارزنده و مهم است ولی برای نسل جوان اهمیت بیشتر دارد، زیرا جوانی دوره گسترش دوستیها و رفاقت با همسالان است و جوانان که در آستانه زندگی اجتماعی قرار گرفته‏اند می‏توانند به وسیله رفیق خوب و بافضیلت، شخصیت خود را تقویت کنند و استعدادهای اجتماعی خویش را به فعلیت در آورند و خود را برای فعالیتهای دامنه‏دار اجتماعی فردای خویش مهیا سازند.(1)
در این دوره از یک سو عواطف نوجوان نسبت به دوران کودکی عمق بیشتری پیدا می‏کند، دوستیهای سطحی و تصادفی دوران کودکی تبدیل به دوستیهای عمیق و انتخابی می‏شود؛ گرچه از تعداد آنها کاسته می‏شود اما بر عمق و استحکام آن افزوده می‏شود؛ از سوی دیگر، نوجوان که در پی کسب استقلال از خانواده و بزرگسالان است به طور طبیعی به گروه همسالان توجه و گرایش پیدا می‏کند. گویی پیوستن به آنها زمینه استقلال او را از بزرگسالان فراهم می‏کند و نیاز او به حمایت و همدردی که تا دیروز آن را در خانواده و در ارتباط با بزرگسالان می‏جست برآورده می‏سازد؛ علاوه بر آن، نوجوان که خود را با دنیایی تازه روبه‏رو می‏بیند و از چهار سو با
عوامل و انگیزه‏های نوظهور و ناشناخته مواجه می‏شود، احساس تنهایی می‏کند. پیوستن به گروه همسالان این احساس تنهایی او را تا اندازه‏ای برطرف می‏سازد.
این عوامل سبب می‏شوند که گرایش نوجوان به همسالان و دوستان و اثرپذیرش از آنها به بیشترین حد خود برسد.(2) به گونه‏ای که سن نوجوانی را سن رفاقت‏بازی خوانده‏اند دوست و معاشر اصولاً در جان و دل انسان اثر می‏گذارد و حتی باور و ایمان او را تحت تأثیر قرار می‏دهد (اَلْمَرءُ عَلی دینِ خلیله و قَرینه).(3)
بررسیهای علمی نشان می‏دهد که در دوره نوجوانی، اثرپذیری نوجوانان از همسالان از هر کس دیگر ـ از قبیل خانواده و معلم بیشتر است. تأثیر دوستان گاهی به حدی است که می‏تواند بر نقش و تأثیر والدین غلبه کند، حتی اگر خانواده کودک سرشار از فضیلت باشد. همچنان که در آیات قرآنی آمده و در ادب فارسی تجلی یافته است که فرزند نوح پیامبر چند صباحی با همنشینان بد نشست و برخاست کرد از بیت نبوت برید و به گمراهان پیوست.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » دوستی ( جمعه 89/1/27 :: ساعت 12:19 صبح )